Kamp Beugelen te Staphorst

Afgelopen weekend gingen we voor een onderzoek naar de geschiedenis van ons huis naar het waterloopkundig bos bij Marknesse waar het Noordereiland in Rotterdam is nagemaakt op schaal. Nu we toch al onderweg waren konden we ook wel even doorrijden naar de woonoorden Beugelen en Conrad. Hier het verslag van het bezoek aan kamp Beugelen. Kamp Conrad komt een volgende keer aan de beurt.

Kamp Beugelen ligt ten noordoosten van Staphorst ter hoogte van de Gemeenteweg 383. Naast de weg staat een klein bordje met als enige informatie: Hier was Kamp Beugelen. Het is nu een klein woonerfje met 30 huizen. Van het oorspronkelijke woonoord is weinig terug te vinden. Het lijkt erop dat de perseelgrenzen niet zijn veranderd. Daarnaast is er nog steeds een driehoekige open ruimte waar vroeger de blusvijver lag. Dit is nu een speelveldje met wat bomen.

Op woensdag 25 april 1951 kwamen er 21 gezinnen naar Staphorst die enkele dagen later door nog eens 63 gezinnen gevolgd werden. In totaal woonden er 400 mensen in het woonoord dat bestond uit zeven groen geschilderde barakken en twee plaatijzeren loodsen van het Amerikaanse leger (canon van Nederland). Vier maanden later speelt men al een vriendschappelijke voetbalwedstrijd met de lokale bevolking.

Het is een tijdje rustig in het kamp maar er ontstaan toch wrijvingen en vechtpartijtjes tussen de BPRMS (de meerderheid) en de CRAMS in oktober 1952. De meest vijf invloedrijke CRAMS mannen zouden per bus overgeplaatst worden naar Woerden en Heythuizen, maar toen wilde 30 anderen CRAMS families ook mee. De overige mannen stapten in de bus die voor de vijf gezinnen was bedoeld en weigerde uit te stappen. Zij bleven ruim 10 dagen in de bus terwijl de vrouwen regelmatig eten en waswater kwamen brengen. Ondertussen was er een flinke politiemacht aangetreden om de boel te controleren en vond er overleg plaats tussen de gemeente, de kampleiding en een vertegenwoordiger uit Den Haag. Op zich bleef het verder rustig in het kamp en het conflict escaleerde niet. Uiteindelijk wordt de groep na bijna twee weken protest naar een ander kamp verhuisd. Servaas Maturbongs heeft aangegeven dat de families (inclusief zijn eigen familie) naar Rijckholt zijn verhuisd. De rust keerde terug, maar als 9 maanden later een nieuwe inwoner (J. Kajadoe) verdacht wordt van anti-BPRMS sympathieën moet hij het ontgelden en wordt met steekwonden opgenomen in het ziekenhuis. Gelukkig vallen de verwondingen mee. De dader J.P. wordt later tot een week gevangenisstraf veroordeeld. De dader gaat zijn straf willig ten onder met de woorden dat het slachtoffer bij terugkomst in een vrij Ambon zal boeten voor zijn onvaderlandslievend gedrag. Dit laat zien hoe men er nog vanuit ging dat men naar een vrije Molukse staat zou terugkeren. Het slachtoffer is na het incident naar een ander kamp verhuisd.

In oktober 1954 vind er een tragedie plaats in Beugelen. Terwijl enkele kinderen spelen op het zware ijzeren toegangshek tot het kamp breekt een scharnier af en het hek valt op de kinderen. Een vijf- en zevenjarig kind overlijden aan hun verwondingen, terwijl een derde kind zwaargewond raakt. Vele kranten doen verslag van dit treurige ongeval.

Kamp Beugelen komt vaak negatief in het nieuws en in september 1957 wordt een man uit het kamp aangehouden nadat hij 1200 gulden heeft gestolen uit een afgelegen boerderij. Voor die tijd was dat zeer veel geld. Enkele jaren later zou de kantine van het kamp zelf slachtoffer worden van een inbraak waarbij 300 gulden en eten en drinken wordt buitgemaakt.

Gelukkig gebeuren er ook mooie dingen zoals in 1960 het huwelijk tussen Petrus Tuasaum en Augustina Sahepaty dat ook in de krant verschijnt. Hun namen kunnen ook verkeerd geschreven zijn in de krant, mogelijk heten zij Petrus Tuasuun en Augustinus Sahetapy (met dank aan Ellen Hitipeuw-Palyama)

Ergens tussen 1963 en 1965 moeten de Molukse bewoners het kamp hebben verlaten want in 1965 is het kamp in gebruik als vakantieoord voor West-Duitse kinderen en hebben er in totaal 14.000 overnachtingen plaatsgevonden. Na de sluiting van het vakantieoord wordt het kamp afgebroken..