Ruinen, Kamp Stuifzand en….

Inleiding

Kamp Stuifzand in Ruinen ligt zoals de meeste kampen ver van de bebouwde kom en we reden er dan ook heen zonder het plaatsje Ruinen te zien. Kamp Stuifzand is makkelijk te vinden als je weet waar het is. Maar de vraag blijft waar ligt kamp Ruinen en is dit wel ooit een echt kamp geweest. Na reacties op deze blog weten we dat dit Ruinen is en Stuifzand vlak bij de VAMberg ligt. Op de CAZ-lijst van de kampen staan twee kampen: nr 11 Ruinen en nr 12 Stuifzand. Stuifzand is te vinden. En ik heb tijdens een middag bij het Moluks Historisch Museum een voormalig inwoonster van Stuifzand gesproken, dus dat kamp bestaat. Deze bewoonster wist echter niks van een tweede kamp en daar is ook in andere bronnen niets over te vinden. Is kamp 11 nooit in gebruik geweest en bestaat het alleen op de CAZ-lijst? Waarschijnlijk wel, daarom kan ik hier beter schrijven over wat we wel weten, kamp Stuifzand.

Kamp Stuifzand, nu een rustig recreatieoord met stenen huisjes. Foto marjolijn kok.
Kamp Stuifzand, nu een rustig recreatieoord met stenen huisjes. Foto marjolijn kok.

Kamp Stuifzand

Toen wij Stuifzand bezochten was de beheerder jammer genoeg niet aanwezig. Er stond op een bordje namelijk dat hij graag vertelde over het verleden van de plek. Wij gingen er maar vanuit dat deze meneer het niet erg zou vinden als we zelf zouden rondkijken. De vakantiehuisjes zijn duidelijk nieuwbouw, maar staan op eenzelfde wijze aan het centrale veld als de voormalige barakken. De driehoeksvorm met aan de smalste zijde geen bebouwing is duidelijk herkenbaar. Dit wordt versterkt doordat het midden terrein open is gebleven. Van de vijver, die op meerdere kampen aanwezig was om mogelijke brand te blussen, was niet meer zichtbaar in het landschap. Er was wel een put aanwezig, maar uit welke tijd deze stamt is niet duidelijk.

Put in het midden van het grasveld. Foto: marjolijn kok.
Put in het midden van het grasveld. Foto: marjolijn kok.

Bij de ingang lijkt nog een oude paal van de toegangspoort aanwezig te zijn.

Paal bij de ingang van het kamp. Foto: marjolijn kok.
Paal bij de ingang van het kamp. Foto: marjolijn kok.

Conclusie

De structuur van kamp Stuifzand is nog aanwezig, maar de sfeer is totaal veranderd. Hier en daar zijn nog elementen van het oude kamp terug te herkennen. De Molukse bewoning wordt nergens genoemd, maar misschien had de beheerder daar over kunnen vertellen.

27 gedachten over “Ruinen, Kamp Stuifzand en….

  1. Dit is niet kamp stuifzand maar kamp Ruinen geweest en voornamelijk in gebruik geweest door Nieuw Guinea Molukkers, kamp Stuifzand ligt boven Hoogeveen ik zal een kopie van de locatie sturen.

    Like

    1. Of het vooral Nieuw-Guinea-Molukkers waren in kamp Ruinen, is nog maar de vraag.

      Het ging namelijk al open in januari 1960. En ik ben vooral ex-KNIL-Molukkers tegengekomen i.c.m. kamp Ruinen. Maar dat kan alleen in het begin geweest zijn.

      Like

      1. Vandaag de woonkaarten gezien van kamp Ruinen. Er zaten inderdaad Nieuw-Guinea-gezinnen: o.a. Mustamu, Sijaranamual

        Like

  2. Correct Herman. Dit was kamp Ruinen. Ik ben er geweest. Van kamp Stuifzand is niets meer overgebleven. Maar er is wel een aanwijzing. Ergens langs de Wijsterseweg staat een naambordje met 2 wegnamen. De VAMweg en Wijsterseweg. Hier gaat de straatnaam over. Precies hier heeft het kamp Stuifzand gestaan. Ik heb er zelf gewoond, maar zie de bekende boerderijen niet meer.Zelfs de spoordijk naar de VAM is weg.

    Like

    1. Een reactie ,het kamp heeft inderdaad gestaan bij naambord wijsterseweg /vamweg. Ik heb er vlak bij gewoond op deT kruising hoogeveen , pesse. wijster.Terug komend op Max Lopulisa ,de spoordijk is er nog wel word ook wel gebruikt .De boerderijen … De geschiedenis vam amsterdam heeft+/-eindjaren 1920 heideveld gekocht om afval te storten ,te veel grond aangekocht doorverkocht aan Philips pensioenfonds die hebben er 9 boederijener op gezet . Daar er geen opvolgers meer zijn voor de boederijen kocht de vam de boerderijen terug alles werd gesloopt voor industrieterrein wat een grote miskleum is. Vgr J v Es.

      Like

      1. Kamp Ruinen is er zeker geweest,want kinderen uit dit kamp zaten bij ons in Zuidwolde op school.
        Een aantal kinderen hebben in de middag pauze bij ons thuis gegeten.
        In de vakanties heb ik bij hen gegeten nassi (scherp).

        Like

    2. Als kamp Stuifzand aan de Wijsterseweg lag, is het het oude Joodse werkkamp. En uit de andere reacties maak ik op dat het ook, zoals vele andere kampen, nog meer bestemmingen had voordat de ex-KNIL-Molukkers er kwamen.

      Like

    3. Het adres van kamp Stuifzand was Wijsterseweg 190 in (dorp) Stuifzand. Kamp Ruinen lag in (dorp) Echten aan de Ruinerweg 18.

      Like

    1. Waarschijnlijk is dit niet het geval omdat de kampen in Drenthe nu bekend zijn. In Ruinen waren ook enkele andere werkkampen die niet bewoond waren door Molukse mensen.

      Like

      1. Ik weet niet precies welke kruising J. van Es bedoelt, maar in dit gebied lag ook een woonoord/kamp met de naam Mantinge waar Molukkers in woonden. Het waren voornamelijk Molukkers die terug naar Ambon willen. Daar vlakbij lag ook een ander kamp met de naam Geesbrug. In beide kampen ben ik geweest met mijn vader, maar op zeer jonge(4/5 jaar) leeftijd. Kan me alleen nog de namen herinneren. Echter het dorp Nieuw-Balinge ligt vlak bij het kamp Mantinge. Mijn vader ging vaak vissen in de kanalen die overbleven na het turfsteken in de buurt van Nieuw-Balinge en ging dan in kamp Mantinge een kopje koffie drinken bij bekenden. Uit Geesbrug ken ik nog vaagjes een paar jongend waar ik mee voetbalde.

        Like

  3. Kamp Stuifzand lag in Mantinge. Mijn ouwe heer was wat toen heette “beheerder” van kamp “PIeterberg” in Westerbork. Ik herinner me nog dat hij regelmatig op de fiets naar “Stuifzand” reed om de daar wonende collega te vervangen. En pa kennende kan ik me niet voorstellen dat hij van Westerbork naar Hogeveen ging fietsen. Hij was ook altijd vrij snel weer thuis.

    Geliked door 1 persoon

    1. Hallo Dick, Bedankt voor je reactie. In Mantinge ligt inderdaad ook een woonoord, maar dat heet Mantinge. Stuifzand is een ander kamp dat vlak bij de huidige VAMberg ligt.

      Like

    2. Dit is onjuist. Mantinge was een apart kamp: 1 van de drie kampen in wat nu gemeente Midden-Drenthe heet: Schattenberg (in Hooghalen, al zegt iedereen ‘Westerbork’, maar dat komt door de oude naam ‘Kamp Westerbork’)) en Pieterberg en Mantinge in Westerbork.

      Like

  4. Goedendag, kamp Stuifzand is ook gebruikt om Rotterdammers te heropvoeden wat een miskleun is geweest van de heer Diemers. Ik heb er zelf gewoond van 1946 tot 1949.Ben daarna verhuisd naar Kamp Ten Arlo bij Zuidwolde tot eind 1952 en ben daarna weer naar Rotterdam verhuisd. Stuifzand was voor de Rotterdammers een hel op aarde de mensen werden eigenlijk onder curatelen geplaats en de Kampleiding besliste. Het gat naast het kamp waarover verteld word was een door mijn vader gegraven gat om de ontlasting van het wc gebouw in te lozen en als die vol was werd hij geleegd door een boer en als mest over het land verspreid met een puts dat was een emmer aan een grote stok. De toiletten waren tonnen met daarover een houten plank met een gat er in en natuurlijk erge stank. Kan nog wel meer vertellen maar we laten het zo. Het was voor de mensen een concentratie kamp gevangenen in eigen land. Echten en Ruinen waren ook zulke kampen en ook voor de Rotterdammers. Er bestaat een boek met de naam De asocialen en dat beschrijf de hele geschiedenis van de mensen.

    Like

  5. hallo allen,

    in kamp stuifzand woonden ook molukse KNIL militairen met hun gezinnen, wij hadden daar ook gewoond namelijk, mijn broertje (1956] en zusje (1957) waren daar geboren. Heeft iemand nog oude foto’s van het kamp?

    Like

  6. In kamp Ruinen (open februari 1960) woonden o.a. deze Molukkers. Men ging bijna allemaal naar Zevenaar.

    Elwuar Jeheskel Marthinus ‘Edoe’
    Febie Nicodemus
    Jamlean Benediktus
    Jamlean Israël Johannes
    Lowaer Constantinus
    Ngeljaratan Hanok
    Rahaël Christomus
    Ririmasse Loevinus
    Ubleëuw Thimotius ‘Tontje’

    Like

    1. hi, waar heeft u deze informatie gevonden? Is hier een lijst van? Kamp Ruinen valt dus niet onder Westerbork begrijp ik

      Like

      1. Kamp Ruinen is inderdaad geen onderdeel van Westerbork. Er is een lijst met alle 90 woonoorden. De overige informatie komt uit kranten en boeken

        Like

      2. Ik heb de CAZ-kaarten gescand uit het CAZ-archief wat bij het Nationaal Archief in Den Haag is (archiefnummer 2.27.148). Daar staat veel informatie op.

        Like

  7. Beide kampen waren in gebruik. Ik heb CAZ-bezettingsoverzichten. Daarop staat de kampen en het aantal bewoners. Kamp Stuifzand staat er vanaf het begin op (open in april 1951). Kamp Ruinen staat er voor de eerste keer op op het overzicht van 1 februari 1960. Op 1 februari 1960 woonden er in kamp Stuifzand 11 gezinnen (78 personen) en 1 vrijgezel. En in kamp Ruinen 10 gezinnen (56 personen) (geen vrijgezellen). Volgens deze bezettingsoverzichten was kamp Ruinen open t/m januari 1962. En kamp Stuifzand was open t/m augustus 1963.

    Like

Geef een reactie op Max Lopulisa Reactie annuleren