In december 1951 hadden vele Molukkers gedacht dat zij al op de boot naar huis zouden zitten, maar dit zou hun eerste kerst in Nederland worden. Het Rode Kruis zorgde er voor dat in elk woonoord kerstverlichting, versiering voor in de boom, wat pakjes met lekkers en voor kinderen onder de 6 jaar een bol wol (50 gram) werden bezorgd. Van dat laatste zullen de moeders wel iets kleins gemaakt hebben. In de beginjaren waren er meer verenigingen die pakketten naar de families in de woonoorden stuurden of specifiek naar de langdurige zieken in ziekenhuizen en sanatoriums. Gemiddeld waren er wel 200 zieken per jaar die op deze manier iets ontvingen met kerst.
Wat kerst echter speciaal maakte was niet zozeer de kado’s van buiten, ook al waren die welkom, maar wat men er zelf van maakte.
Ik heb nu aardig wat gelezen over woonoorden en als mensen gevraagd worden naar hun beste herinneringen wordt na het buiten spelen, kerst veelvuldig genoemd. Het was een tijd van lekkernijen die men met elkaar deelde en vaak ook van kerstspelen, naast natuurlijk de gezamenlijke kerkdienst. Het is ook de tijd van foto’s nemen iets wat in die tijd meestal bij speciale gelegenheden werd gedaan. Hieronder een selectie van foto’s die ik tegenkwam op de website van het Moluks Historisch Museum.
Laat ik beginnen met mijn favoriet, kerstspel door de kinderen in woonoord Voorst te Teuge. Alle emoties die met zo’n gebeurtenis samenvallen zijn op de gezichtjes te zien. Sommige kijken beduusd door alle aandacht, andere staan zelfverzekerd en weten wat ze gaan doen, een ander heeft zijn aandacht bij iets heel anders of kijkt aandachtig naar het brandende kaarsje dat ze vast mogen houden. Je ziet ze niet op de foto, maar je kunt je voorstellen dat de moeders in de zaal trots kijken naar de kinderen in de pakjes die ze zelf genaaid hebben.

Kerstspelen vonden in vele woonoorden plaats en varieerden van eenvoudige kostuums tot complete decors, kleine groepjes tot enorme casts. De aandacht voor het spel is er echter altijd en het duidelijke plezier waarmee men speelt.

Ook Drie Koningen werd niet overgeslagen zoals hier in Klein Baal waar men meerdere uitgebreide decors hadden.

Kerst is de tijd van de familie en er zijn dan ook menige familie foto te vinden.

Mijn zwak gaat uit naar het kleine boompje in de volgende foto. Het gaat om het idee niet om de grootte.

Soms straalt de trots af van de persoon voor de boom. Er staat één vrouw op de foto, maar de glazen op tafel duiden op een groter gezelschap. Men is klaar voor een gezellige tijd.

En natuurlijk kan samen zingen niet ontbreken met kerst.

Kerst in de woonoorden moet een bijzonder moment zijn geweest. De eerste echte kou trekt in de barakken, maar samen proberen ze het beste er van te maken in de donkerste dagen van het jaar. Het verschil in daglicht met de aankomst moet voor velen een nieuwe ervaring zijn geweest die je juist rond kerst het meeste voelt. Door de goede herinneringen die men samen maakte werd kerst voor velen echter een mooi moment in het woonoord.
In 1945 is het Kamp gevuld met Rotterdammers (de Asocialen) genoemd. Het waren mensen die in Rotterdam op straat waren komen te leven door het bekende Bombardement van Rotterdam en door de Heer Diemers als asociaal en werk lui werd beoordeeld en opnieuw moesten worden opgevoed een wettelijk bleek naderhand een grove fout.Ik ben zelf als kleine jongen met ouders en broertje door een leger truck naar het kamp gebracht en he daar ook nog op het Bethel schooltje gezeten. We hebben r zelf 3 jaar gewoond als je het wonen wilt noemen want het was een gevangenkamp niks mocht en niks kon en dat leiden naar vele problemen met de bewoners. Het was een oud kamp er was een kamer en een slaapkamer geen kook of was gelegenheid in de woning. Er was een WC gebouw met de bekende kibbel tonnen voor algemeen gebruik die in een gegraven gat werden geleegd met alle stank dat daar bij was. Voedsel werd door de kampleiding geregeld en natuurlijk mondjes maat. Dit is maar een klein stukje over kamp Stuifzand. Na dit kamp zijn we naar ten Arlo verkast en dat was ook niet zo best. Maar in 1952 zijn we eindelijk verlost van deze nachtmerrie en zijn we terug verhuist naar Rotterdam. Dus als U het internet na slaat op NAD kampen en het boek de asocialen leest van 2 studenten die dit als proefschrift hebben gekozen kunt U nog heel wat te weten komen over deze kampen. Kamp Ruinen heeft de zelfde status als Kamp Stuifzand het was voor de mensen een totale vernedering door de staat.
LikeLike
Dank je wel voor deze aanvulling. Moet je nagaan dat dat kamp daarna nog vele jaren in gebruik is geweest.
LikeLike