Theatervoorstelling ‘Ons Wereldrijk’ van Hotel Modern

Inleiding

Afgelopen zaterdag ging ik in de schouwburg van Rotterdam naar de voorstelling Ons Wereldrijk van theatergroep Hotel Modern. Naar aanleiding van de familiegeschiedenis van een van de spelers, Herman Helle, wiens ouders in Nederlands Indië waren geboren, werd het verhaal van de vroege kolonisatie verteld.

De voorstelling

Het bijzondere aan deze voorstelling is echter niet alleen het onderwerp maar ook de manier waarop het getoond wordt, namelijk door ingenieus poppentheater. Waarbij taferelen gespeeld worden en via een grote filmprojectie wordt deze aan het publiek getoond. Je ziet dus op het toneel de mensen met de poppen spelen terwijl je op het scherm de gedetailleerde beelden ziet.

Er waren drie grote tafels of meer stellages die de eilanden Ambon, Banda en Java verbeelden.  Het verhaal begon bij de kruidnagel handel op Ambon. Hoe eerst met de Nederlanders een bondgenootschap werd gesloten om de Portugezen te verdrijven. Maar later bleek dat de Nederlandsers net zo erg waren. Toen men in opstand kwam, werd deze bloedig neergeslagen en grepen de Nederlanders de macht. Jammer genoeg ging er technisch iets mis met de titels van de verschillende scenes en kon ik niet lezen hoe de opstand heette.

Vervolgens gingen we naar het eiland Banda waar de nootmuskaat vandaan komt. Eigenlijk speelde hier zich eenzelfde soort verhaal af wat eindigde in de destructie van de lokale dorpen en een overheersing door de Nederlanders die een monopolie afdwongen en vele mensen tot slaven maakte. In de voorstelling wordt geweld niet geschuwd en ik was blij dat het met poppenspel werd uitgebeeld. Zo konden de gruwelijkheden worden verteld zonder dat je maag ging draaien.  De taferelen van de destructie zijn mooi gemaakt en als archeoloog waardeer ik de detaillering van de miniatuur decorstukken.

Daarna gingen we naar Java waar getoond werd hoe de Nederlanders het systeem van de oude vorsten in stand hielden om de bevolking te onderdrukken. Waarbij men er voor zorgde dat de vorst zoveel schuld bij de Nederlanders kreeg na het helpen in de strijd tegen rivalen, zodat zij in feiten de macht over Java kregen en Batavia stad  konden voltooien. Daarnaast werd ook het verhaal van hoe de Indo’s als groep ontstonden uitgebeeld. Men liet duidelijk zien dat de drie verhalen die uitgebeeld werden nog drie eeuwen zouden voortduren. Waarbij vooral de gewone bevolking te lijden had.

Ten slotte

Het was een mooie en indrukwekkende voorstelling waarbij de complexiteit en gruwelijkheden van de kolonisatie niet uit de weg werden gegaan. Na afloop mocht het publiek het toneel opkomen om de decorstukken van dichtbij te bekijken. Er mochten foto’s genomen worden en het was goed om te zien dat met eenvoudige materialen als karton beelden gemaakt werden die op de filmprojectie zo mooi waren. Het Molukse perspectief en de gevolgen voor nu kwamen misschien niet direct uit de verf omdat het vanuit een ander perspectief werd verteld, maar omdat de tweederde zich op de Molukken afspelen wilde ik dit toch hier vertellen. Al met al een voorstelling die de moeite waard is om gezien te worden. Voor meer informatie of de speeldata kun je de website van Hotel Modern bezoeken.